Emil Zola (ur. 2 kwietnia 1840 w Paryżu - zm. 29 września 1902 w Paryżu) to francuski pisarz, główny przedstawiciel naturalizmu.
Podbudowę teoretyczną naturalizmu przedstawił w studium Powieść eksperymentalna (Le roman expérimental, 1880). Jego twórczość to 31 powieści, wiele nowel, dramatów oraz publicystyka.
Najważniejsze dzieło Zoli to 20-tomowy cykl Rougon-Macquartowie. Historia naturalna i społeczna rodziny za Drugiego Cesarstwa opublikowany w latach 1871-1893. Przedstawia ona rozległą panoramę francuskiego społeczeństwa i stanowi ważny dokument o tamtej epoce.
W roku 1898 Zola zaangażował się w obronę francuskiego oficera oskarżonego o zdradę - Alfreda Dreyfusa. Opublikował mianowicie na pierwszej stronie paryskiego dziennika L'Aurore artykuł J'accuse (Oskarżam!). Miał on formę listu otwartego do prezydenta Félixa Faure i zawierał ostrą krytykę francuskiego rządu. Zola zarzucał władzom antysemityzm i niezgodne z prawem skazanie i uwięzienie Dreyfusa. Jego książki zostały umieszczone na Indeksie ksiąg zakazanych.
Twórczość Zoli wywarła znaczący wpływ na wielu powieściopisarzy XX wieku w Europie i w Stanach Zjednoczonych.
Ważniejsze dzieła:
Cykl 20 powieści pt. Rougon-Macquartowie (1871-1893)
Pochodzenie rodziny Rougon-Macquartów (La Fortune des Rougon, 1871)
Zdobycz (La Curée, 1871-72)
Brzuch Paryża (Le Ventre de Paris, 1873);
Podbój miasta Plassans (La Conquête de Plassans, 1874)
Grzech księdza Mouret (La Faute de l'Abbé Mouret, 1875)
Jego ekscelencja Pan Minister Rougon (Son Excellence Eugène Rougon, 1876)
W matni (L'Assommoir, 1877)
Kartka miłości (Une Page d'amour, 1878)
Nana (Nana, 1880)
Od strony kuchni (Pot-Bouille, 1882)
Wszystko dla pań (Au Bonheur des Dames, 1883)
Radość życia (La Joie de vivre, 1884)
Germinal (Germinal, 1885)
Dzieło (L'Œuvre, 1886)
Ziemia (La Terre, 1887)
Marzenie (Le Rêve, 1888)
Bestia ludzka (La Bête humaine, 1890)
Pieniądz (L'Argent, 1891)
Klęska (La Débâcle, 1892)
Doktor Pascal (Le Docteur Pascal, 1893)
Teresa Raquin (Thérese Raquin, 1867, wyd. polskie 1974)
Trzy miasta (Trois Villes, 1894-1897, wyd. polskie 1895-1898)
Lourdes
Rzym
Paryż
źródło: WIkipedia